Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach polega na szukaniu i wzmacnianiu zasobów klienta i jego mocnych stron. Uczestnik terapii postrzegany jest jako ekspert, który decyduje o wyborze strategii działania. To klient posiada kluczową wiedzę na swój temat i wspólnie z terapeutą poszukuje najlepszego rozwiązania. Istotną cechą jest koncentracja na rozwiązaniach, a nie na problemach oraz przekonanie, że każdy klient jest niepowtarzalny, posiada zasoby wystarczające do dokonania zmian.
Terapia TSR skierowana jest do osób pragnących uporać się z trudnościami w konstruktywny sposób. Model ten znajduje zastosowanie zarówno w pracy z pojedynczymi osobami, jak i grupami. TSR w swoich założeniach nawiązuje do dorobku Miltona Ericsona. Istotny wkład w rozwój nurtu TSR wnieśli Stiv de Shazer i Insoo Kim Berg, którzy założyli w 1978 r. Brief Family Therapy Center w Milwaukee w Stanach Zjednoczonych, gdzie rozwijali podejście nadając mu specyficzny wymiar. W Polsce TSR rozwija się jako podejście psychoterapeutyczne od 1990 roku.
Filozofię centralną TSR stanowią trzy podstawowe tezy:
- Jeśli się coś nie zepsuło – nie naprawiaj tego (nie należy zmieniać tego, co się sprawdza i przynosi skutek)
- Jeśli coś działa – rób tego więcej (warto powtarzać te czynności i zachowania, co do których jesteśmy przekonani, że są pomocne)
- Jeśli coś nie działa, rób coś innego (jeśli mamy świadomość, że coś nie działa, warto się zatrzymać, zwolnić i przyjrzeć jeszcze raz temu, dokąd zmierzamy).
Cechą charakterystyczną terapii TSR jest wysoki poziom szacunku do klientów i bliskich im osób, wyrażający się w dopuszczeniu możliwości kształtowania przyszłości stosownie do ich osobistych nadziei i aspiracji.
Czas trwania terapii nie jest ściśle określony. Nie zakłada się z góry, jak długo i ile razy trzeba się spotkać z terapeutą. Terapeuta pracuje z pacjentem tak, aby czas trwania terapii był jak najkrótszy w stosunku do możliwości pacjenta.
Badania pokazują, że klienci korzystający z terapii SFBT osiągają cel terapii lub uzyskują poprawę przeciętnie już po 4 spotkaniach.
Pacjent jest tym, który wyznacza cele oraz ocenia postępy w terapii, a także decyduje, w jakim momencie należy terapię skończyć. Pacjent jest ekspertem od swojego życia, swoich celów i potrzeb. Terapeuta jest ekspertem od sposobu prowadzenia spotkania tak, aby współtworzyć z pacjentem wizję celu i drogę do jego osiągnięcia, oraz szukania sposobów na jej przebycie.